ความสามารถในการเข้าใจและแก้ไขปัญหา เป็นความสามารถและทรัพย์สมบัติที่สำคัญสำหรับเด็กในการเติบโต!

        เด็กที่กำลังเติบโต มักจะทำผิดเสมอ ในฐานะพ่อแม่ผู้ปกครองพวกเรากลัวว่าลูกจะเสียคน ก็เลยรีบตำหนิความผิดพลาดของเด็ก  โดยพลาดเวลาที่ดีที่สุดที่ควรจะทำให้เด็กรู้จักตัวเอง

    หลังจากเจอปัญหา พวกเราสามารถลองถามคำถาม 8 คำถามนี้กับเด็กๆ ก่อน

    1. เกิดอะไรขึ้น ?

        ให้ลูกมีโอกาสพูด..

        อย่าเคยชินกับการด่วนตัดสิน และยิ่งไม่ควรด่าว่าเด็ก ควรจะฟังเด็กๆ อธิบายอย่างสงบ ทำความเข้าใจเรื่องราวที่เกิดขึ้นจริงจากมุมของลูก

        ที่สำคัญคือการให้โอกาสลูกพูด แม้ว่าเขาจะทำผิดจริง เขาก็ยินดีที่จะยอมรับความผิดของเขามากกว่า เพราะเขามีโอกาสแก้ตัวให้ตัวเองแล้ว

    2. หนูรู้สึกยังไง ?

        ให้ลูกมีทางออกของอารมณ์

        หลังเข้าใจเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นทั้งหมดแล้ว ก่อนอื่นเลยอย่างเพิ่งสั่งสอนลูก

        หัวใจของเด็กได้รับการกระทบกระเทือน ไม่มีถูกผิด หลายๆ ครั้ง พวกเราก็แค่ต้องการพูดความรู้สึกของตัวเองออกมาเท่านั้น

        การวิจัยของนักวิทยาศาสตร์แสดงให้เห็นว่า เมื่อคนเรามีภาวะอารมณ์รุนแรง สิ่งเร้าภายนอกก็จะไม่ถูกดูดซึมเข้าสมองง่ายๆ

        หรือพูดง่ายๆ ว่า ถ้าคนเรายังมีอารมณ์ติดค้างอยู่ คนอื่นพูดอะไรก็ฟังไม่เข้าหัว ต้องรอให้อารมณ์เขาสงบลง ถึงสามารถคิดอย่างใจเย็นได้ เพราะงั้นถ้าเราต้องการให้ลูกฟังที่พวกเราพูด พวกเราต้องเข้าใจความรู้สึกของลูกก่อน ปล่อยให้อารมณ์ของเขามีทางออก พอลูกสงบลงแล้ว ก็สามารถถามคำถามที่ 3

    3. หนูต้องการแบบไหน ?

        ตอนนี้ไม่ว่าสิ่งที่ลูกพูดออกมาจะน่าอัศจรรย์แค่ไหน ก็อย่าตกใจ อย่ากลัว ให้สงบและถามคำถามข้อที่ 4

    4. แล้วหนูคิดว่ามีวิธีแก้ปัญหายังไงบ้าง ?

        ถึงตอนนี้ พวกเราต้องเคารพ “คำพูดของเด็ก” และแสดงความเห็นแบบให้เกียรติ พวกเราสามารถคิดไปพร้อมกันกับลูก ช่วยเสนอแนะ และแก้ปัญหาร่วมกันเขา แบบนี้ต่อไปในอนาคตเมื่อลูกเจอปัญหา ก็จะคิดถึงการมาขอความช่วยเหลือจากคุณ

        รอจนคิดไม่ออกแล้ว ก็ถามคำถามที่ 5

    5. ผลลัพธ์ของวิธีเหล่านี้จะเป็นยังไง ?

        ให้ลูกได้คิด ได้เข้าใจ ว่าวิธีการแก้ปัญหาทุกอัน จะมีผลตามมาที่ลูกต้องรับผิดชอบลูกจะรับผลเหล่านี้ได้หรือไม่ ?

        ถ้าตอนนี้ลูกคิดไม่ออก ผู้ปกครองต้องเข้าช่วยแนะนำ และบอกว่าผลที่ตามมาจะเป็นอย่างไร

        แต่พ่อแม่ควรหลีกเลี่ยงการเทศนา ให้พูดแค่ข้อเท็จจริงเท่านั้น

    6. หนูตัดสินใจว่าจะทำยังไง ?

        เมื่อวิเคราะห์เรื่องราวและผลที่ตามมาครบหมดแล้ว เด็กก็สามารถชั่งข้อดีข้อเสียได้ เลือกวิธีแก้ปัญหาที่ดีที่สุด ซึ่งโดยปกติแล้วจะเป็นทางเลือกที่เหมาะสมและฉลาดที่สุด

        แม้ว่าสิ่งที่ลูกเลือกจะไม่ตรงตามที่คุณคาดไว้ ก็ต้องเคารพการตัดสินใจของเด็ก ถ้าคุณกลับไปกลับมา อีกหน่อยลูกก็จะไม่เชื่อถือคุณอีก

        ถึงตรงนี้ แม้ว่าลูกจะเลือกผิด เขาก็ยังสามารถเรียนรู้บทเรียนอันมีค่าและน่าจดจำจากความผิดพลาดนี้

    7. หนูอยากให้พ่อ/แม่ทำอะไร ?

        เมื่อลูกบอกว่าพ่อแม่สามารถช่วยเขาได้ยังไง ผู้ปกครองจะต้องสนับสนุนอย่างแข็งขัน การสนับสนุนจากพ่อแม่คือเบื้องหลังความเข้มแข็งของลูก ทำให้ลูกยิ่งมั่นใจมากขึ้น

        รอจนเรื่องราวผ่านไป ก็ถามคำถามสุดท้ายกับลูก

    8. ครั้งต่อไปพวกเราจะทำยังไงดี ?

        รอจนเรื่องราวผ่านไป ให้โอกาสลูกได้ทบทวนตัวเอง ทบทวนว่าการตัดสินใจและวิธีการแก้ปัญหาของเขามีประสิทธิภาพมั้ย เป็นการเพิ่มความสามารถในการตัดสินสิ่งต่างๆ

        ผู้ปกครองไม่น้อยคิดว่า ลูกตัวเองอายุยังน้อย ไม่มีความสามารถในการแก้ไขปัญหา ในความเป็นจริง แม้ว่าเด็กจะอายุน้อยมาก ก็จะใช้กลยุทธ์และวิธีการบางอย่างเพื่อแก้ปัญหาได้

        เพราะงั้นหลังจากลูกทำผิด ผู้ปกครองควรลองถาม 8 คำถามนี้ ฝึกไปหลายๆ ครั้ง ลูกก็จะมีความสามารถในการแก้ปัญหา ไม่ต้องให้พวกเรากังวลอีกต่อไป

        ความสามารถในการรู้จักและแก้ไขปัญหา เป็นความสามารถและทรัพย์สินที่สำคัญที่สุดที่เด็กควรจะมีระหว่างเติบโตขึ้นมา

แปลและเรียบเรียงโดย ป๋าเถิก เปิดกรุ